Kolej na sześć
To jest sześć faktów o pociągach, o które pewnie byś nie zapytał. Bo kogo pytać? Sześć rzeczy, które łatwo przeoczyć. Sześć akapitów dla dociekliwych; o nobliście, pasiaku na kole i odgłosach rychłej śmierci na torach.
Rzeź przy trakcji
System jest bardzo skuteczny. Został opracowany w Polsce i z powodzeniem jest wdrażany w kraju i za granicą
Jadąc pociągiem z Warszawy do Siedlec lub Legionowa, w pobliżu torów, można zauważyć stojące charakterystyczne białe, niewysokie urządzenia, kształtem przypominające termosy. Są to UOZ-y: urządzenia ochrony zwierząt. Na czym polega ochrona? Pociąg zbliżający się do miejsca uczęszczanego przez zwierzęta, uruchamia działanie systemu. Z głośnika znajdującego się wewnątrz „termosu” nadawane są sekwencje naturalnych dźwięków: odgłosy płoszonych ptaków, koni, szczekających psów obławy. Sekwencję kończy zazwyczaj odgłos zwierzęcia (np. świni) jakie wydaje ono przed śmiercią (kwik, ryk, rżenie). Automatycznie nadawana sekwencja kończy się z chwilą wjazdu pociągu w miejsce ustawienia UOZ-a. Zwierzęta nie przyzwyczajają się do tak dobranych dźwięków ostrzegania – nie pozwala im na to ich naturalny instynkt. Jedno urządzenie może nadawać kilka sekwencji. Ich wybór jest losowy. System jest bardzo skuteczny. Został opracowany w Polsce i z powodzeniem jest wdrażany w kraju i za granicą przez firmę Neel.
Hamulec bezpieczeństwa- nieuzasadnione użycie będzie karane
Pociąg zatrzymać trudno i oprócz lokomotywy hamowany jest każdy wagon.
Niby wszyscy wiedzą, co się stanie po pociągnięciu za jego czerwoną rączkę i nęci ona niejednego, kiedy tak podróżuje się w wypchanym do granic możliwości przedziale. A jednak mechanizm ten jest całkiem skomplikowany. Pociąg zatrzymać trudno i oprócz lokomotywy hamowany jest każdy wagon. Aby było to możliwe, łączy się je z lokomotywą przewodem pneumatycznym – długą gumowo-metalową rurką. Na końcu ostatniego wagonu rurka jest zamknięta zaworem. Na początku rurki znajdują się urządzenia w lokomotywie: zawór i sprężarka. Aby pociąg mógł ruszyć wagony, trzeba odhamować. Do rurki tłoczy się sprężone powietrze, które poprzez siłowniki w wagonach rozchyla szczęki hamulcowe. Jeżeli z przewodu zostanie spuszczone powietrze, szczęki ponownie się zacisną. Taki sposób działania jest bezpieczniejszy, niż gdyby hamować, tłocząc powietrze do przewodu. Można bowiem wyobrazić sobie, co stałoby się gdyby przewód pękł…
Pociągając za rączkę hamulca, powoduje się przerwanie przewodu ze sprężonym powietrzem. Ucieka ono do atmosfery, a szczęki zaciskają się i pociąg staje. Co zrobić, by znów pojechał? Rozebrać hamulec i naprawić przewód.
Noblista na torach
Autor „Chłopów” imał się w swym życiu różnych zawodów.
O tym, że Władysław Stanisław Reymont otrzymał literacką Nagrodę Nobla, wie każdy uczeń. Autor „Chłopów” i „Ziemi obiecanej” imał się w swym życiu różnych zawodów. W latach 1888-1893, dzięki protekcji ojca, znalazł pracę jako pomocnik dozorcy plantowego w Rogowie, na Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Rogów jest stacją pomiędzy Koluszkami, a Skierniewicami. Dziś w Lipcach Reymontowskich (przystanek na szlaku Rogów – Płyćwia) na budynku przy torach, w którym mieszkał Reymont, wisi tablica upamiętniająca tamte lata i pracę kolejarza-noblisty.
89 mm od Europy
W Rosji, Białorusi i na Ukrainie tory mają prześwit szeroki.
Jeżeli stojąc gdzieś w okolicy Kalisza Pomorskiego czy innego polskiego miasta zmierzysz krawędzie szyn, stojąc na podkładach pomiędzy nimi, ich szerokość będzie zawsze wynosiła 1435mm. Taki prześwit toru jest dość powszechny w Europie. Jeszcze w XIX wieku wprowadził go do użycia George Stephenson, inżynier uznawany za ojca kolei. Koleje stosujące szerokości mniejsze niż 1435mm nazywane są wąskimi, zaś większe niż 1435mm – szerokimi. Jadąc do Niemiec, Czech czy Słowacji nie trzeba przesiadać się na granicy – tory w tych krajach mają również prześwit normalny. W Rosji, Białorusi i na Ukrainie tory mają prześwit szeroki – 1524 mm. Dlatego dawniej na granicy stosowano przeładunek towarów i konieczne były przesiadki podróżnych. Następnie zaczęto stosować wymianę wózków wagonów i taki sposób jest stosowany również i dziś. Tymczasem najnowsze rozwiązania pozwalają zaniechać i tej czynności. Wagony wyposażone w system SUW2000, pomysłu inżyniera Suwalskiego, nie wymagają zmiany wózków z węższych na szersze i odwrotnie, gdyż specjalna konstrukcja kół i osi sprawia, że wagon może jeździć po torach o różnej szerokości. Na granicy wagony wtaczane są na stanowisko, na którym tor rozszerza się, a odpowiednie mechanizmy zmieniają położenie kół na osiach wagonu. Cała operacja jest wykonywana podczas jazdy składu. Podobne systemy są stosowane również w innych krajach – np. w Hiszpanii (system TALGO), gdzie zachodzi potrzeba zmiany rozstawu kół z szerokości 1668mm na 1435mm.
Pasiak na kole
Jeżeli przyjrzycie się z bliska kołom wagonów i lokomotyw, można zauważyć, że są na nich namalowane paski promieniście rozchodzące się z ich środka.
Jeżeli przyjrzycie się z bliska kołom wagonów i lokomotyw, można zauważyć, że są na nich namalowane paski promieniście rozchodzące się z ich środka. Są one umieszczone po to, aby móc wykryć pęknięcie obręczy koła. Zakładana jest bowiem na nie dodatkowa obręcz. Taka konstrukcja sprawia, że, gdy tocząca się po szynie obręcz wytrze się (zużyje) lub uszkodzi, zdejmuje się ją i nakłada nową. Obręcz jest na koło wciśnięta. Jeżeli pęknie może się obluzować i spaść z koła, co spowoduje wykolejenie. Z tej przyczyny rewident (kolejarz z młotkiem na długim trzonku) sprawdza obręcze, podczas postoju pociągu na stacji. Wykorzystuje do tego wzrok i słuch. Widzi, czy obręcz nie pękła i nie przesunęła się na kole bosym – jeżeli przesunęła się paski nie będą się pokrywać. Słucha dźwięku wywołanego uderzeniem w obręcz młotkiem.
Serce machiny
Lokomotywy parowe (parowozy) składają się w głównej mierze z… kotła, w którym wrze woda.
W zależności od trakcji lokomotywa może być parowa, spalinowa lub elektryczna. Lokomotywy parowe (parowozy) składają się w głównej mierze z… kotła, w którym wrze woda. Para dostarczana jest do cylindrów, w których rozprężając się porusza tłoki. Silnik lokomotywy parowej (cylindry i tłoki) odnajdziecie na przedłużeniu korbowodów łączących koła. Zazwyczaj, znajduje się on z przodu lokomotywy i po obu jej stronach. W lokomotywach elektrycznych (elektrowozy) silniki trakcyjne umieszczone są w wózkach. W pudle znajduje się aparatura potrzebna do rozruchu i hamowania, sprężarki i inne systemy.W lokomotywach spalinowych silniki umieszczone są w pudle, ale najciekawsze jest to, że zazwyczaj nie są połączone mechanicznie z kołami lokomotywy. Silnik w lokomotywie spalinowej napędza prądnicę a ta, poprzez układy elektryczne, silniki trakcyjne znajdujące się w wózkach. Czyli tak jak w elektrowozach.
