Kroniki Diuny

Archiwum / 24.06.2009

W 1965 roku Frank Herbert wydał pierwszą część powieści pod tytułem „Diuna”, która stała się pierwszą częścią cyklu „Kroniki Diuny”. Powieść osiągnęła sukces komercyjny, sprzedano ponad 20 milionów egzemplarzy. W Polsce wydana po raz pierwszy w 1985 roku, również stała się  wielkim sukcesem. Dzisiaj uważana jest za największe osiągnięcie literatury science-fiction wszechczasów.

Diuna. Pustynna planeta, na której od  setek lat nie spadła nawet kropla  deszczu. W skrajnie trudnych warunkach klimatycznych rdzenna ludność, dzięki wytworzeniu kultu wody nauczyła się jak przetrwać.

 Na planecie, na której nie ma wody, słowo „ekologia” nabiera nowego znaczenia. Mimo wszystko, to nie woda jest tu najcenniejszą substancją. Cenniejsza niż wszystko inne, jest substancja nazwana melanżem, lub potocznie przyprawą. Środek o działaniu narkotycznym, który poszerza granice poznania, wyostrza zmysły i pozwala zajrzeć w przyszłość, co umożliwia podróże kosmiczne w zakrzywionej przestrzeni. Narkotyk, który śmiertelnie uzależnia, chociaż przedłuża życie. Odcięcie jego dostaw spowoduje cofnięcie się cywilizacji o tysiące lat, a z powodu narkotycznego głodu umrą w męczarniach miliardy istnień w całym wszechświecie. Melanż występuje tylko w jednym miejscu. Na pustynnej planecie Arrakis, która z powodu piaszczystego krajobrazu ,nazywana jest Diuną.

Frank Herbert stworzył unikalny literacki wszechświat różny od wszystkich innych

Ludzkość rozprzestrzeniła się po najdalszych zakątkach wszechświata. Po ponadstuletniej wojnie z myślącymi maszynami, zmieniła kierunek swojego rozwoju. Zamiast stawiać na technologię komputerową, postawiono na siłę umysłu, co umożliwiło rozwój i przekroczenie ograniczeń ludzkiego organizmu. Rozwój medycyny, psychologii, fizjologii i nauk pokrewnych zaowocował powstaniem nadludzi – ludzi, o możliwościach analitycznych dużo wyższych niż najlepsze komputery. Powstali też ludzie o zdolnościach telekinetycznych i telepatycznych. Inni natomiast nauczyli się przewidywać przyszłość. Wszystkie te zdolności są dodatkowo wzmacniane przez spożycie przyprawy.

Rozpoczynając lekturę zagłębiamy się w konflikt polityczny między wielkimi rodami szlachetnych Atrydów, pochodzących ze świata podobnego do ziemi, a rodem Harkonnenów, zdradzieckim, okrutnym i nastawionym na brutalną militarną ekspansję, z wykorzystaniem wszelkich możliwych środków, włączając w to zagładę własnej ludności. Konfliktowi przygląda się Imperator pochodzący z rodu Korrinów, którego obchodzi tylko jedno; nieprzerwane dostawy przyprawy, które pozwolą mu na utrzymanie jego hegemonii w znanym Wszechświecie.

Na Arrakis każdy ma jakiś ukryty cel

Ród Harkonnenów chce podbić Arrakis i wprowadzić rządy terroru, by po ustąpieniu obecnego monarchy wprowadzić na jego miejsce kolejnego ze swojego rodu, który powitany będzie jako zbawca, ród Atrydów pragnie pokoju i ekonomicznego rozwoju planety, obecnemu Imperatorowi zależy na konflikcie obu wielkich rodów (w myśl zasady „gdzie dwóch się bije, tam trzeci korzysta”), kompania KHOAM chce tylko nieprzerwanego wydobycia melanżu, Tlailaxu to rodem technokratów, który balansują na skraju moralności, Fremeni pragną spełnienia proroctw o zbawicielu, zaś żeński zakon Bene Geserit, za cel postawił sobie wyhodowanie nadludzkiej istoty zwanej przez nie Kwisatz Haderach, osobnika, który swoją jaźnią mógł przebić czas i przestrzeń, spoglądać nie tylko w przyszłość, ale w przeszłość i teraźniejszość.

W książkach z cyklu Kroniki Diuny można odnaleźć rozmyślania na temat religii, traktaty filozoficzne o naturze człowieka, ekologii, polityce, religii i drodze ludzkości, science fiction na najwyższym poziomie, oraz zaskakujące intrygi i logiczne polemiki na tematy polityczne i społeczne. Kroniki Diuny nie są lekturą lekką i łatwą, ale z pewnością przyjemną. Aby w pełni zrozumieć przekaz książki należy jej poświęcić trochę czasu i skupienia.

Na podstawie wszechświata Diuny powstała pierwsza w historii gra typu RTS, oraz dwie wersje filmu pod tym samym tytułem, a także miniserial oparty na wydarzeniach drugiej i trzeciej części książki.

Na cykl składają się:

Diuna

Mesjasz Diuny

Dzieci Diuny

Bóg Imperator Diuny

Heretycy Diuny

Diuna: Kapitularz. (Lub, w zależności od wydania, Kapitularz Diuną)