Mówią nam kampanie społeczne…
To, co za chwilę przeczytacie, to subiektywny (i okrojony) wybór najciekawszych kampanii społecznych z całego świata. Kampanie dotykają tematu niepełnosprawności, ale nie skupiają się na konkretnym jej rodzaju. Czemu mają służyć Zobaczcie sami.
„Sprawni zawodowo”
Kampania skierowana do przedsiębiorców i właścicieli firm. Niepełnosprawny jest tak samo wartościowym pracownikiem jak „pełnosprawny”. I też ma prawo spełniać własne ambicje zawodowe. Bohaterami trzech spotów są: Anna Krupa – nauczycielka języka angielskiego, nieposiadająca rąk; Wojciech Maj, informatyk i tłumacz zajmujący się oprogramowaniem dla niewidomych; Tomasz Karcz – stylista z własnym atelier fryzjerskim, pracujący przy filmach i pokazach, i nieposiadający dłoni.
Przyjazne w odbiorze, z przyjemną muzyką w tle, krótkie filmiki pokazują tych troje ludzi w ich codziennej pracy – uśmiechniętych, spełnionych zawodowo, cenionych przez swoich pracodawców.
„Zarażam radością”
Ogólnopolska kampania, o dość przewrotnym tytule – zarażanie kojarzy nam się z czymś negatywnym, nieprzyjemnym. A tu każdy filmik kończy się uśmiechami i wypowiedzianym pogodnym głosem hasłem o zarażaniu pasją, pozytywnością, wiarą w przyjaźń. To samo było z plakatami – zdjęcia z roześmianymi ludźmi. Kampania miała przełamać stereotypy i uprzedzenia, a jednocześnie była przygotowaniem do większej akcji mającej na celu zwiększenie zatrudnienia ludzi niepełnosprawnych. Swoim zasięgiem objęła telewizję, kino, radio, internet, prasę…
„Pomóż sobie, zmień myślenie”
W tym przypadku najważniejszy jest krótki film. Oglądając go szybko pozwalamy się wprowadzić w błąd, zasugerowani widokiem wózka inwalidzkiego. Niebanalna, wykorzystująca ludzkie zażenowanie i wstyd popełnioną omyłką w osądzaniu drugiego człowieka – kampania wydaje się docierać do odbiorców i realizować swój cel – łamanie stereotypów.
Odrzucić niepełnosprawność
Kampania, która postanowiła zrezygnować z akcentowania aspektów fizycznych niepełnosprawności oraz komunikatów, które dla wielu odbiorców zakłamują rzeczywistość, będąc przesłodzonymi. Pomysł był prosty – stworzono plakat z wycinków fotografii ładnych, roześmianych, różnych twarzy. „Widzisz niepełnosprawnych, dostrzeż raczej osoby” to hasło kampanii, która przekonuje, że za każdą osobą niepełnosprawną kryje się po prostu człowiek.
„Czy naprawdę jesteśmy inni?”
Tylko trzy spoty zostały dopuszczone do emisji przez TVP – film przedstawiający małego chłopca i jego tatę, który przygotowuje dziecko do snu i czyta mu książkę… w alfabecie Braille’a. Dwa pozostałe spoty to piktogram przedstawiający osobę niepełnosprawną w sytuacjach typowych dla osób pełnosprawnych oraz film, na którym widzimy małżeńską kłótnię. Jeden spot wyświetlany był w kinach przed seansami.
Osoby niepełnosprawne mają podobne potrzeby i marzenia jak ludzie sprawni.
Dwa ostatnie spoty nie doczekały się emisji – prawdopodobnie ze względu na nawiązanie do tematów seksualnych.
Kampania była skierowana przede wszystkim do pełnosprawnych – miała za zadnie przełamać „bariery mentalne spowodowane niewiedzą, lękiem i brakiem doświadczenia w relacjach z osobami niepełnosprawnymi”.
„Kamuflaż”
Męska kampania, a w każdym razie skierowana przede wszystkim do mężczyzn i wszystkich, których spojrzenie przyciąga kamuflaż. Zwłaszcza, że ten nie jest typowy.
W plamach kolorów ukryte są sylwetki ludzi. Dlaczego kamuflaż? Ma to pokazać jak trudno pełnosprawnym dostrzec niepełnosprawnych. Czy twórcom udało się zrealizować zdania, które przed sobą postawili: uwrażliwić odbiorców i nauczyć ich właściwego – tolerancyjnego, ale i gotowego do pomocy – widzenia świata? Na to pytanie niestety trudno udzielić odpowiedzi, ponieważ nikt tego nie sprawdzał badaniami, jak to często ma miejsce w przypadku innych kampanii społecznych.
Niepełnosprawne modelki
Na koniec tego zestawienia kampania niczym zdjęcia paparazzi. Osiem dziewczyn z całego świata zaistniało przed kamerami dzięki nowemu reality show. Cel – wyłonienie jednej, która dostanie szansę zostania modelką. Wszystkie uczestniczki programu były niepełnosprawne – jedna cierpi na porażenie mózgowe, jedna jest głucha, inna nie ma nogi, a jeszcze inna ręki. Fragmenty show można obejrzeć na stronie http://www.bbc.co.uk/missingmodel/archive.shtml
Można dyskutować czy forma reality show była uczciwa, kto więcej na tym zyskał etc. Jedno jest pewne – na Zachodzie mniej, ale w Polsce wciąż niepełnosprawność to temat tabu. A ta „kampania” pokazała niepełnosprawne modelki jako ewentualne przyszłe modelki. A od modelek świat wymaga tego, żeby były kanonem piękna. Czasem dyskusyjnym, ale współczesnym kanonem.
Kampanie starają się zmieniać stereotypy, przekonują, że niepełnosprawny nie równa się nienormalny, pokazują, jak tacy ludzie żyją, z czym mają problemy, namawiają do przełamywania barier w kontaktach z niepełnosprawnymi. Pokazują tych ludzi jako wartościowych, z pasją i marzeniami.
Przy tworzeniu zestawienia korzystałam ze strony, którą wszystkim zainteresowanym reklamą społeczną dotyczącą dowolnego tematu mogę polecić – www.kampaniespoleczne.pl. Na tej stronie można łatwo znaleźć znacznie więcej reklam społecznych, wystarczy w pole „szukaj” wpisać: „niepełnosprawny”.
Dorota Wieluńska - instruktorka w środowisku 254 z hufca Warszawa Żoliborz. I na tym polu obecnie poszukująca miejsca dla siebie. Prywatnie: studentka "keśw", miłośniczka wędrówek po górach, wierna fanka projektu „W górach...” oraz zasłuchana w rytmach z Jamajki.
