LARP dla bystrzaków

Instruktorski Trop / Agnieszka Pawlik / 02.04.2017

Jak w prosty sposób połączyć grę fabularną z teatrem improwizowanym i gra decyzyjną? Tworząc larp! Wyobraź sobie grę, w której sam możesz decydować co robisz i kilkukrotnie możesz zagrać w ten sam scenariusz doprowadzając go do zupełnie innego finału.

Będąc wędrownikami oraz instruktorami wiemy już, że najprawdopodobniej etap uczestnictwa w grach fabularnych, czy terenowych mamy już za sobą. Abstrahuję tu oczywiście od klasycznych gier w których czasami udaje się nam uczestniczyć w charakterze punktowego albo opiekuna patrolu. Z drugiej strony ciężko oczekiwać iż osoba, która sama przygotowała dziesiątki gier będzie chciała wziąć udział w kolejnej, często podobnej, bo choć stosunkowo łatwo jest nam zmienić tematykę gry to sam charakter i pewne „standardowe zagrania” będą najczęściej dobrze widoczne dla wytrawnego gracza. W końcu znamy ten system od podszewki.

Dobrą alternatywą wydają się być gry decyzyjne. W końcu dorosłe osoby lubią wpływać na swoje poczynania i świadomie podejść do tematu a nie tylko chodzić z punktu „A” do „B”. Podstawowym problemem tego systemu jest niestety to jak trudno przygotować podobną grę, uczestnicy powinni mieć możliwość w miarę swobodnego przemieszczania się oraz wykonywania zadań, ale jak powinni podejmować decyzje, razem czy w grupie? Co jeśli nasza grupa liczy ok 15 osób, czy jest możliwe przewidzenie wszystkich możliwych „ścieżek” które mogą obrać nasi uczestnicy. Jak mamy być w stanie nadzorować przebieg tych ścieżek jako organizatorzy? Czy każdy z uczestników będzie musiał pokonać dokładnie takie same przeszkody? Co będzie robiła reszta grupy w czasie kiedy my będziemy zajmować się jedną osobą? Ile osób powinniśmy zaangażować do pomocy?

LARP- co to jest?

Jedna z najbardziej znanych definicji LARPu została zaprezentowana przez Dominika Dębskiego mówi ona, iż jest to wydarzenie, podczas którego uczestnicy wcielają się w role (postacie), przy zachowaniu założenia tożsamości ciała gracza oraz postaci; LARP posiada zbiór zasad oraz początek i nie posiadające sztywnego scenariusza (w rozumieniu scenariusza teatralnego).

Można przeprowadzić larp o tolerancji czy współpracy

Zapoznając się z teorią LARPu łatwo można zauważyć jak bardzo są one zbliżone formą do teatru improwizowanego oraz gier fabularnych. Największą różnicą pomiędzy tymi formami jest inna rola mistrza gry. W LARPie tylko on zna pełny scenariusz gry podczas gdy w klasycznej grze fabularnej pełni rolę koordynatora. Co to oznacza w praktyce? Przede wszystkim to, że cały rolą mistrza gry w larpie jest patrzenie czy uczestnicy realizują zadania przyporządkowane do swojej postaci albo ewentualnie wyjaśniają pewne nieścisłości czy wątpliwości, które mogą mieć osoby biorące udział w grze.

Nadal nie odpowiada to jednak na podstawowe pytanie: po co nam larpy? Przecież mamy do dyspozycji arsenał innych form pracy. Odpowiedź jest prosta. Ponieważ larp jako umożliwia nam nie tylko połączenie różnych form pracy i pozwala na indywidualną rozgrywkę dla każdego z graczy. Jako gracze nie jesteśmy więc zależni od decyzji reszty grupy, sami musimy znaleźć sposób na to jak zrealizować cele swojej postaci. Ponadto dzięki larpom można sprowokować ciekawe dyskusje co idealnie sprawdza się np. w przypadku problemów wewnątrz drużyny (można np. przeprowadzić larp na temat tolerancji czy współpracy). Ważne jest też to iż pisząc własny scenariusz możemy stworzyć postaci na podstawie członków drużyny po czym każdemu przyporządkować cechy i cele innej osoby. W ten sposób podczas dyskusji łatwiej będzie się wczuć w sytuację drugiej osoby. Larp można także wykorzystać w celu ćwiczenia teatralnego aby ćwiczyć nie tylko dykcję lecz także umiejętności oratorskie.

Bardzo ważne jest to, aby przede wszystkim przedstawić grę w sposób zrozumiały, wyjaśnić fabułę oraz zasady rządzące rozgrywką np. wszystkie pojedynki są rozgrywane przy mistrzu gry z wykorzystaniem mechaniki papier-kamień-nożyce albo wszystkie osoby należące do grupy zwiadowców mogą poruszać się pomiędzy lokacjami tylko w czasie określonej tury, albo jej części (np. zawsze o pełnej godzinie przez 15 minut).

Skrót zadań i motywacji zapobiega sytuacji, w której uczestnik nie pamięta swojej postaci

Warto upewnić się, że uczestnicy rozumieją informacje zawarte na swoich kartach czyli np. supermoce czy inne przydatne zdolności. Jeśli w trakcie gry uczestnicy mogą walczyć pomiędzy sobą to jak będzie to wyglądało, np. każdy z graczy rzuca kością do gry, a osoba z wyższym wynikiem wygrywa i może zażądać tego by przeciwnik oddał mu jakiś przedmiot lub odpowiedział na pytanie. Całość można oczywiście zmodyfikować, jeśli ktoś jest rycerzem może oczekiwać, że pojedynki będą dla niego łatwiejsze do wygrania niż w przypadku innych postaci. Najprościej będzie jeśli wszystkie zasady pojedynków zostaną przedstawione w formie tabelki, czy karty postaci, którą uczestnik może mieć przy sobie i w razie czego doczytać poszukiwaną informację. Podobny skrót mechaniki (czyli tego w jaki sposób cała gra zostanie przeprowadzona) oraz zadań i motywacji postaci powinien mieć przy sobie mistrz gry.  Przede wszystkim łatwiej wtedy uniknąć sytuacji, w której nagle przy mistrzu gry znajduje się 10 osób, które nie pamiętają lub nie rozumieją swojej postaci. Ogólna zasadą jest to, że im lepiej zostanie określony świat larpa oraz osobowość postaci tym prościej przeprowadzić grę.

Oto przykładowa karta postaci:

Plusy i minusy

Do niewątpliwych plusów LARPu zalicza się to, iż można nim obsłużyć jednocześnie od 2 do kilkudziesięciu osób. Ważne jest również to, że w świat gry zostały przeniesione scenariusze nie tylko fantastyczne jak ,,Drużyna pierścienia” wzorowane na prozie Tolkiena. Istnieją także larpy bardziej historyczne, czyli. ,,Ostatni walc” opowiadający o balu w ambasadzie zorganizowanym dzień przed zamachem na życie arcyksięcia Ferdynanda w 1914 roku. Sam LARP może dotyczyć przeróżnej tematyki od lekko satyrycznej z przemysłu telewizyjnego. Tutaj przykładem jest.,,The Upgrade” gdzie gracze wcielają się w uczestników programu randkowego „na żywo”, albo lekko sentymentalne „Drogi”, w którym to główny bohater samotnie podróżuje samochodem przez Arizonę spotykając kolejnych autostopowiczów.

Larp może oswoić z ważnym problemem

Dzięki temu możemy bez większych trudności stworzyć lub posiłkować się już istniejącymi scenariuszami tak by gra była odpowiednia dla ekipy której ma dotyczyć. Larp może służyć oswojeniu się z ważnym problemem i wypracowaniem zdania na jego temat (np. larp „Kuszenie/Zbawienie”) albo wprowadzić uczestników w klimat konkretnej historii lub książki.

Czytając o tym ile zachodu przysparza stworzenie larpa warto mieć świadomość, że nie każdy z nich ma szczegółowo opracowane cele dla każdej z postaci oraz skomplikowaną mechanikę. Istnieją także scenariusze w których uczestnicy wcielają się np. w Słowian, a jedynym wyznacznikiem ich postaci jest funkcja społeczna tj. wódz, czy szaman. W takim przypadku przyjmuje się, że cechy osobowości oraz umiejętności postaci są tożsame z tym co potrafi gracz. Tutaj jednak nie wystarczy powiedzieć, że tworzy się łuk, ale trzeba go własnoręcznie wykonać tak, by był funkcjonalny.

Warto także wspomnieć o czasie trwania scenariusza. Może on trwać od kilkunastu minut nawet do kilku dni. Najczęściej jednak warto zarezerwować sobie na przeprowadzenie gry ok 4-5 godz. Wynika to z faktu iż scenariusz poprzedzają tzw. warsztaty podczas których mistrz gry wyjaśnia zasady rządzące światem oraz tłumaczy mechanikę, a kończy się podsumowaniem postaci. Z reguły nie spotkamy się jednak z narzuconym czasem gry, nikt nie użyje gwizdka by zwołać uczestników i powiedzieć, że gra się skończyła. Aby zakończyć zmagania któryś z uczestników musi wykonać wszystkie swoje zadania.

Właśnie przez ten prosty zabieg każdy scenariusz jest inny, a ta sama gra może dla jednej grupy trwać 2 godziny, a dla innej 3.

Jak przygotować LARP?

Tworząc pierwszy larp warto pomyśleć dla kogo ma być przeznaczony oraz określić docelową liczebność grupy, którą ma obsługiwać.

Następnie należy zastanowić się nad fabułą. Czy chcemy by gracze mieli kostiumy, jeśli tak jakie? Może potrzebna będzie scenografia larpa? Jak będą się nazywać nasze postaci, jaki rys historyczny i psychologiczny będzie im towarzyszył. Jest to o tyle ważne, że w każdej grze fabularnej w której klimat jest niewyczuwalny opracowywanie fabuły jest stratą czasu.

Kolejnym etapem jest mechanika. Warto rozważyć tu szczególnie to:

• Motywacja bohaterów (jaka jest przeszłość bohatera? Czy kogoś zna? Dlaczego w ogóle bierze udział w historii? Jaki jest jego cel?)
• Relacje bohaterów (Czy są trwałe? Czy bohaterowie mogą zmieniać strony konfliktu?)
• Walka w grze (Jeśli występuje to jaka jest? Czy każdy bohater może walczyć? Jakie są ograniczenia?)
• Akcje towarzyszące (Można rozmawiać? Walczyć? Gotować? Czarować? Jeśli tak po co? Jaki jest koszt tych akcji np. zużycie surowców itp.)
• Śmierć bohatera (Czy można go zabić? Jeśli tak, w jaki sposób? Co dalej? W wielu scenariuszach nieżywy bohater dalej uczestniczy w rozgrywce np. jako upiór lub duch. Łączy się to z koniecznością wykonania kart tych postaci i określenie dla nich nowego celu)
• Zmiana lokacji (Jaki jest teren gry? Czy wszyscy mogą podróżować? Po co mają udać się w podróż?)

W dalszej kolejności należy opracować karty postaci tak by znajdowały się w nich odpowiedzi na powyższe pytania. Warto pamiętać, że im więcej czasu poświęci się na opracowanie gry tym łatwiej będzie ją później przeprowadzić.

Warto odwiedzić

Polecam także odwiedzić stronę larpbase.pl  gdzie można znaleźć kompendium informacji na temat tego jak przygotować własny LARP oraz przeczytać gotowe scenariusze ( które coraz częściej można spotkać w języku polskim). Szukając inspiracji polecam także „Księgę LARPów polskich 2016” której autor podjął próbę zebrania w jednym miejscu wszystkich większych LARPów przeprowadzonych w Polsce w ciągu 2016 roku.

Icons made byFreepik from www.flaticon.com is licensed by CC 3.0 BY