Najtrudniej rozpalić kupę
Nieraz słyszymy o umiejętnościach, które możemy nabyć w harcerstwie. O zaletach pracy metodą harcerską, otwierających nam drzwi, które dla pozostałych (nie-harcerzy) są szczelniej zamknięte.
Czasami zastanawiam się, jak wykorzystujemy te szanse? Czy rzeczywiście jesteśmy wyposażeni w więcej umiejętności, tylko dlatego, że kilka, a może kilkanaście lat spędziliśmy wśród harcerzy? Odpowiedź wydaje się prosta – jak najbardziej, jesteśmy. Pracując systemem małych grup, pośrednio przygotowujemy się do pracy w zespołach projektowych w życiu zawodowym. Prowadząc drużyny, uczymy się wystąpień publicznych, jak być liderem, jak organizować wycieczki etc. Miniona jesień i odbywające się wtedy wybory samorządowe pokazały, że warto chwalić się tym, iż było się lub nadal się jest w harcerstwie.
Usypujemy, bez ładu i składu, stos chrustu i zwyczajnie go podpalamy. A przecież kupę najtrudniej rozpalić!
Niestety, nie zawsze wiemy, jak wykorzystać te atuty bądź zwyczajnie jesteśmy zbyt leniwi, by z nich skorzystać. Podczas zajęć z planowania na kursach instruktorskich poznajemy doskonałe narzędzia do zarządzania sobą w czasie czy planowania projektów. Nie zawsze jednak chce nam się poświęcić czas, by przysiąść i wszystko wklepać do kompa albo zwyczajnie zapominamy o stosowaniu zasady Pareto czy innych tego typu sposobów. Pomimo tego, że na kursie drużynowych uczyliśmy się o psychorozwoju dzieci i młodzieży, wytrzymałości organizmu itp., zapominamy, że mają one znaczenie w dostosowaniu ciężaru plecaka, gdy z dziewczyną jedziemy poszwędać się po górach. Mimo że na zbiórkach z puszczaństwa uczyliśmy się rozstawić ognisko 10 sposobami, to na otwarciu sezonu wakacyjnego ze znajomymi i tak usypujemy, bez ładu i składu, stos chrustu i zwyczajnie go podpalamy. A przecież kupę najtrudniej rozpalić! Ogień dużo szybciej zajmie drwa, gdy zastosujemy zasady cyrkulacji powietrza wewnątrz stosu czy rozłożymy drewno wokół ognia, by obeschło, zanim je dołożymy do ogniska.
Harcerstwo nieraz zderzało nas z sytuacjami problemowymi, to potrafimy w komunikatywny sposób rozwiązywać problemy
Czasami sobie myślę, że zwyczajnie zapominamy o rzeczach, których nauczyliśmy się na zbiórkach. Nie utrwalamy ich, nie praktykujemy, a z czasem chowamy w zakamarkach niepamięci. A przecież to między innymi dzięki tym umiejętnościom harcerstwo jest tak wyjątkowe. To właśnie rozwijające wyzwania stawiane nam w harcerstwie sprawiają, że jest ono największym ruchem wychowawczym w Polsce. To właśnie dzięki harcerstwu jesteśmy pracowici. Łączymy obowiązki wynikające z pełnionych funkcji z nauką, studiowaniem, pracą, a nawet byciem rodzicem, co jest „pracą non-stop”. Ta umiejętność pozwala nam na zorganizowanie siebie w czasie, a przecież doba harcerza ma, podobnie jak doba każdego innego człowieka, tylko (a może aż) 24 godziny. Wiemy, jak zapanować nad swoją listą zadań i efektywnie zmniejszać liczę pozycji na niej. Ponieważ harcerstwo nieraz zderzało nas z sytuacjami problemowymi, to potrafimy w komunikatywny sposób rozwiązywać problemy. Gdy potrzeba, byśmy byli samodzielni, jesteśmy samodzielni. Gdy potrzeba, byśmy współpracowali w zespole, współpracujemy. A wszystko to robimy, bo jesteśmy lojalni i wierni ideałom.
Nikt nie mówił, że harcerstwo jest i będzie proste
Czasami jednak zapominamy, że tacy właśnie jesteśmy. A przecież nie uczymy się tego, by osiągnąć harcerską glorię i chwałę czy zdobyć wszystkie możliwe odznaczenia i ordery. Uczymy się tego, by w przyszłości być aktywnym obywatelem, lojalnym i sumiennym pracownikiem, rzetelnym i sprawiedliwym szefem oraz empatycznym i kochającym rodzicem. To nie jest łatwe zadanie, ale nikt nie mówił, że harcerstwo jest i będzie proste. Nie warto iść na łatwiznę i usypywać kupę chrustu.
Kiedyś na ćwiczeniach z filozofii, mój wykładowca powiedział, że „myślenie jest jak seks – nie ma co o nim gadać, trzeba praktykować”. Dziś mogłabym przekuć to na inną myśl mówiącą, że umiejętności wyniesione z harcerstwa są jak seks… PRAKTYKUJMY! Nie tylko w harcerstwie.
Ewa Sidor - kierowniczka Zespołu Wędrowniczego Wydziału Wsparcia Metodycznego GK ZHP, członkini Kolegium „Szarej Drużyny”, instruktorka hufcowego ZKK (Hufiec Warszawa – Praga Północ, z którego się wywodzi), chorągwianej SI i CSI. Na co dzień i bez munduru pedagog, edukator seksualny.