Razem dla pokoju
„Razem dla pokoju” to hasło 18 edycji europejskiego Tygodnia Edukacji Globalnej trwającego od 14 do 20 listopada. Ale czym właściwie jest ta edukacja globalna i co możemy zrobić razem dla pokoju? Tutaj, w Polsce.
To pojęcie znane jest coraz szerzej. Na stronie projektu „Aktywni Obywatele Świata”, który zajmuje się tą tematyką w ZHP możemy wyczytać, że edukacja globalna to część kształcenia obywatelskiego i wychowania, która rozszerza jego zakres przez uświadamianie istnienia zjawisk i współzależności łączących ludzi i miejsca. Jej celem jest przygotowanie odbiorców do stawiania czoła wyzwaniom dotyczącym całej ludzkości. Jest także globalnym wymiarem edukacji obywatelskiej i obejmuje edukację rozwojową, edukację o prawach człowieka, edukację o zrównoważonym rozwoju, edukację na rzecz pokoju i zapobiegania konfliktom oraz edukację interkulturalną. Ogólnie rzecz biorąc, edukacja globalna jest globalnym wymiarem każdego rodzaju edukacji, z naciskiem na zrozumienie współzależności istniejących na świecie.
Razem dla pokoju
Organizacją koordynującą Tydzień Edukacji Globalnej jest Grupa Zagranica, która na stronie internetowej wydarzenia tłumaczy, co motywowało wybór tegorocznego hasła. Bardzo słusznie zauważono, że edukacja dla pokoju może się okazać kluczem do kreowania lepszego świata. Na wspomnianej stronie znajdują się także wskazówki, jak można się włączyć (również promocyjnie) do działań Grupy Zagranica.
Setki tysięcy ludzi zmuszono do opuszczenia swoich domów i ojczyzn oraz szukania schronienia w innych krajach
Hasło wybrane przez organizatorów jest związane z trwającymi na świecie konfliktami, które zmusiły setki tysięcy ludzi do opuszczenia swoich domów i ojczyzn oraz szukania schronienia w innych krajach, przez co stali się uchodźcami. Kryzys uchodźczy spowodował każdą możliwą reakcję w krajach Europejskich – od postaw iście samarytańskich, przez sceptyczne, aż do pełnych nienawiści i agresji. Mimo wszystko, przeważa jednak obojętność i niedoinformowanie. Dlatego też #razemdlapokoju jest hasłem bardzo aktualnym i porusza jeden z najważniejszych problemów, które mogą być zaadresowane przez działania w ramach edukacji globalnej.
Cudze chwalicie…
Rozumienie tego, co dzieje się wokół nas w kontekście globalnym jest kluczem do tworzenia sprawiedliwych osądów
Oczywiście edukacja globalna już wcześniej pojawiała się w ofercie programowej ZHP. Jednakże cały czas nie jest to najpopularniejszy temat pracy, szczególnie z wędrownikami. I piszę to z niemałym smutkiem, ponieważ rozumienie tego, co dzieje się wokół nas w kontekście globalnym jest kluczem do tworzenia sprawiedliwych osądów i jak najbardziej prawdziwego oceniania sytuacji. Czy tego chcemy czy nie, jesteśmy obywatelami świata (spójrzcie tylko jakie emocje wywołały wśród Polaków ostatnie wybory prezydenckie w USA) i nawet to, co się dzieje daleko, może wpłynąć na nas. Taki efekt motyla. Najlepszym i najbardziej dotkliwym przykładem takiego zjawiska jest oczywiście wojna w Syrii – dalekiej Syrii, którą nie każdy byłby w stanie tak łatwo wskazać na mapie. A jednak pomimo tego, że Syria nie jest nawet w Europie to uciekający z niej ludzie przez wiele miesięcy byli głównym tematem mediów, wyborczych debat oraz (przede wszystkim) internetowych dyskusji w naszym regionie. Zatem, warto wiedzieć co się dzieje na świecie, jak on funkcjonuje i z czym mierzą się nasi bracia i siostry w Scoutingu („…a za brata uważa każdego innego harcerza”). Jedną z lepszych stron, żeby to zrobić jest strona https://www.scout.org , gdzie można znaleźć opisy akcji podejmowanych w ramach programu Messengers of Peace. Ale jak wiecie, internet nie ma granic i łatwo znaleźć materiał o tym, co robią skauci w regionach, gdzie mamy do czynienia z konfliktami. Korzystajcie z Facebooka, YouTuba, Google! Łatwo znaleźć inspirację.
Nasz kraj cieszy się pokojem. Mamy szczęście – większość z nas nigdy nie widziała wojny. Nie oznacza to, że nie możemy działać #razemdlapokoju. Pomyślcie – czy na świecie byłyby jeszcze konflikty, gdyby taka edukacja miała ogromny zasięg? Na pewno byłoby ich mniej! Mamy już teraz przydatne narzędzia z których możemy skorzystać w drużynie wędrowniczej, aby rozmawiać na trudne, globalne tematy. Odnośniki do całego spektrum propozycji znajdziecie na stronie projektu „Aktywni Obywatele Świata”, natomiast ja wybrałem 3 propozycję z Centralnego Banku Pomysłów, które mogą się okazać najbardziej odpowiednie na pierwsze spotkanie wędrowników z edukacją globalną.
Propozycje programowe
Pierwszym materiałem, którym chciałbym się podzielić są fragmenty propozycji „Ekonomia jest kobietą”. Dzięki nim – „Jestem świadomą konsumentką” oraz „Odpowiedzialna elektronika i kosmetyki” możecie zwrócić uwagę uczestników zbiórki na to, skąd pochodzą produkty, których używają, kto je produkuje i dlaczego często są takie tanie. Rozmowa na temat wykorzystywania dzieci do pracy, także w szkodliwych warunkach oraz złego traktowania pracowników na pewno nie będzie łatwa, ale zdecydowanie potrzebna.
Dzięki drugiemu materiałowi będziecie mogli wejść w buty uchodźcy. Gra „Przejścia” to chyba najbardziej przystępna i interaktywna forma rozmowy na temat uchodźców, który potrafi poróżnić w ostatnim czasie wielu ludzi.
Trzeci materiał to przykład odpowiedzi harcerzy na globalny problem. Materiał „ZHP dla Syrii” to gotowy konspekt zbiórki oraz akcji dla harcerzy, którzy chcą pomóc pokrzywdzonym w syryjskim konflikcie. Jego ogromną zaletą jest (niestety) namacalność problemu. Warto dodać, że materiał powstał jako oddolna inicjatywa Hufca ZHP Pruszków im. Andrzeja Romockiego „Morro”.
Współpracujcie z WOSM!
Przykładem działania w imię idei: „myśl globalnie, działaj lokalnie” jest zdobycie Odznaki Skuatów Świata. Zachęcaliśmy już kiedyś do tego w jednym artykule. Co prawda już dawno jest po warsztatach o których pisał, jednak materiały, które znajdziecie w CBP pomogą Wam działać lokalnie w ramach tworzenia ze świata lepszego miejsca. I najważniejszy szczegół – Scout of the World Award jest programem WOSMu, dzięki któremu możecie stać się częścią skautowej społeczności, która podejmuje działania w celu tworzenia lepszego świata.
Ktoś kto nie umie pogodzić się z kolegą, nigdy nie wyciągnie też ręki do przeciwnika zza drugie strony barykad
Najlepsze w edukacji globalnej jest to, że dotykamy problemów całego świata bez przemierzania tysięcy kilometrów. Działamy dla pokoju rozwiązując konflikty, które są wokół nas. Przecież wiecie – ktoś kto nie umie pogodzić się z kolegą, nigdy nie wyciągnie też ręki do przeciwnika zza drugie strony barykady.
I generalnie o to chodzi, żeby we wspólnym duchu zmieniać świat na lepsze – wszędzie, gdzie tylko są ludzie zarażeni tą samą ideą.
Już niedługo pojawi się metodologia Działań Globalnie Świadomych, która została stworzona w ramach działań projektu „Aktywni Obywatele Świata”. Zanim to jednak nastąpi, dla tych z was, którzy mają w tej dziedzinie doświadczenie zostawiam taki oto news o konkursie ze strony zhp.pl
A tymczasem – stay tuned!
Maciej Pietrzczyk - podharcmistrz, instruktor Chorągwi Kieleckiej. Student studiów magisterskich w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Szef działu „Na Tropie Kultury”.