SIM. Wiadomo co dalej
Rada Naczelna ZHP przyjęła harmonogram wdrażania nowego Systemu Instrumentów Metodycznych. Jednocześnie dała sobie kilka tygodni na przygotowanie zmian do projektu reformy przedstawionej przez Zespół projektowy ds. reformy Instrumentów Metodycznych.
Na zbiórce Rady Naczelnej dowiedzieliśmy się o najważniejszych decyzjach kierunkowych w sprawie proponowanych zmian w Instrumentach Metodycznych. Rada uznała, że proponowane instrumenty zespołowe (tropy) i wyzwania (mające wspierać rozwój duchowy i emocjonalny) będą niepowiązane ze zdobywaniem stopni harcerskich. Rada Naczelna zdecydowała też, że w każdej metodyce instrumenty zespołowe będą ujednolicone, ale nie ma przekonania, że powinny się one nazywać tropami.
Instrumenty zespołowe i wyzwania mają nie być powiązane ze zdobywaniem stopni harcerskich
W projekcie reformy instrumentów metodycznych ZIM zaproponował wyróżnienie metodyki starszoharcerskiej odpowiednim naramiennikiem. Tutaj Rada Naczelna stwierdziła, że takie wyróżnienie jak najbardziej powinno istnieć, ale odłożyła decyzję o tym, co to dokładnie będzie. Jednocześnie Rada uznała, że taki wyróżnik będzie nieobowiązkowym instrumentem metodycznym.
Inaczej ma się kwestia naramiennika wędrowniczego. Zgodnie z decyzją kierunkową Rady Naczelnej, w nowym Systemie Instrumentów Metodycznych zdobycie naramiennika wędrowniczego nie powinno być obowiązkowym etapem przed przystąpienie do próby Harcerza Orlego. O tej propozycji, jak i ogólnie o stopniach wędrowniczych w nowym SIM, pisała w Na Tropie phm. Monika Czokajło.
Rada Naczelna zdecydowała też, że jeszcze przed złożeniem Przyrzeczenia Harcerskiego będzie można otworzyć próbę na stopień harcerski.
Co dalej z Systemem Instrumentów Metodycznych?
Na podstawie właśnie tych decyzji kierunkowych powołany w niedzielę przez Radę Naczelną zespół roboczy składający się z członków Rady, przygotuje propozycje zmian do znanego już projektu reformy instrumentów metodycznych.
Na tej samej zbiórce Rady Naczelnej przyjęto również harmonogram wdrażania nowego Systemu Instrumentów Metodycznych. A mianowicie do 27 czerwca 2021 roku Rada ma przyjąć zmiany w uchwale o Systemie Metodycznym ZHP oraz przepisy wykonawcze regulujące wprowadzone zmiany na podstawie projektów przygotowanych przez ZIM.
Do 1 września 2022 roku nowy System Instrumentów Metodycznych ma być wdrożony w ZHP
Zgodnie z harmonogramem do 31 sierpnia 2022 roku drużynowi mają zostać przygotowani do pracy z nowymi instrumentami metodycznymi. Wtedy też skończy się okres przejściowy (1 września 2021 – 31 sierpnia 2022), kiedy w ZHP mogą być stosowane równolegle dwa Systemy Instrumentów Metodycznych. To ukłon Rady Naczelnej wobec tych środowisk, które będą wcześniej gotowe do stosowania nowego SIM, np. drużyny biorące udział w pilotażu. 1 września 2022 roku nowy System Instrumentów Metodycznych ma być wdrożony we wszystkich podstawowych jednostkach organizacyjnych ZHP.
W uzasadnieniu do uchwały czytamy, że Rada Naczelna ZHP widzi potrzebę pilnej zmiany obowiązującego Systemu Instrumentów Metodycznych, a przyjęty harmonogram ma pozwolić wszystkim chętnym drużynom zacząć działać według nowego systemu z początkiem roku harcerskiego 2021/2022.
W samej uchwale Rady Naczelnej oceniono, że pilotaż projektu SIM, który trwał w czasie pandemii koronawirusa, nie wskazuje miarodajnych wyników i nie daje gwarancji oceny skuteczności zaproponowanego SIM. Jednocześnie przesłane przez ówczesną naczelniczkę ZHP hm. Annę Nowosad materiały z propozycją zmian w dokumentach oraz opis i wyniki pilotażu pozwalają ocenić wypracowany projekt reformy i przygotować projekty zmian w odpowiednich uchwałach.
Prace nad reformą Systemu Instrumentów Metodycznych
Przypomnijmy, że 40. Zjazd ZHP w swojej uchwale zobowiązał Główną Kwaterę do przeprowadzenia przeglądu, weryfikacji i aktualizacji instrumentów metodycznych. W tym celu powstał Zespół projektowy ds. reformy instrumentów metodycznych (ZIM).
Instruktorzy ZIM od 2018 roku badali aktualne programy instrumentów metodycznych, regulaminów i programów obowiązujących w przeszłości, a także znanych im autorskich modyfikacji obecnego SIM. W ramach prac przeprowadzono też badania jakościowe (zajęcia badawcze podczas Zlotu ZHP Gdańsk 2018) i ilościowe, co odbyło się przy współpracy z Harcerskim Instytutem Badawczym (HIB) i ankiety w aplikacji HarcApp.
ZIM posiłkował się też ankietą o stopniach i sprawnościach, badaniem dotyczącym pożądanych postaw, opracowaniem Zespołu ds. wychowania w ZHP dotyczącym rozwoju psychofizycznym człowieka, a także raportem z ewaluacji Strategii ZHP. ZIM prowadził też konsultacje (np. Kuźnie Idei i Rozwiązań) oraz szukał inspiracji podczas Forum Edukacyjnego Europejskiego Regionu WOSM w Bukareszcie oraz w seminarium WOSM ScoutNet/CubNet w Luksemburgu.
Prace nad wszystkimi aspektami odświeżonego SIM zintensyfikowano po spotkaniu ZIM 8-10 lutego 2019 roku. To właśnie po nim ustalono cele nowej odsłony SIM oraz cechy, jakie powinien posiadać system, aby realizacja jego zamierzeń była jak najpełniejsza. Na tym spotkaniu ZIM byli również obecni goście z Rady Naczelnej, w tym wiceprzewodnicząca ZHP hm. Dorota Całka i wiceprzewodniczący ZHP hm. Jacek Kaflowski.
Pod koniec 2019 roku ZIM spotkał się z recenzentami proponowanego SIM, żeby omówić zgłaszane uwagi oraz porozmawiać o ewentualnych modyfikacjach systemu. Obecni byli tam reprezentanci ZKK Hufca Łódź-Polesie Rada Puchaczy, RPM Ręka Metody, wiceprzewodnicząca Rady Naczelnej hm. Dorota Całka oraz współtwórca poprzedniej reformy SIM sprzed kilkunastu lat hm. Ryszard Polaszewski. To właśnie wtedy ZIM podjął decyzje o zmodyfikowaniu niektórych swoich propozycji.
Następnie, w 2020 roku trwał pilotaż SIM, w którym ponad 100 jednostek z 17 chorągwi testowało nowe rozwiązania. Więcej o wędrowniczych wnioskach z pilotażu pisały w Na Tropie szefowa Zespołu projektowego ds. reformy instrumentów metodycznych hm. Lucyna Czechowska i instruktorka ZIM phm. Monika Czokajło.
Przeczytaj też:
Radosław Rosiejka - instruktor Zespołu Wędrowniczego WWM GK ZHP oraz Wydziału Komunikacji i Promocji GK ZHP, przez dwa lata drużynowy drużyny wędrowniczej w Hufcu „Piast” Poznań-Stare Miasto. Lubi jeździć na rowerze i słuchać muzyki, ale nie robi tego równocześnie.
