Instrumenty metodyczne, czyli co?
Ostatnio sporo mówi się w naszej organizacji o instrumentach metodycznych, a za chwilę będzie się mówiło jeszcze więcej. Dowiedz się już teraz, o co chodzi! To artykuł dla zwykłego wędrownika.
Zauważyliście, że ostatnio sporo nas pytają o zainteresowania harcerzy i odczucia instruktorów odnośnie stopni i sprawności? Na stronie startowej Harcappa przez ostatni miesiąc wisiała ankieta, a w newsletterach i postach GK prosi się o uzupełnienie badań. Na zlocie ZHP część z nas miała okazję uczestniczyć w zajęciach o instrumentach metodycznych, odbyła się również konferencja dla instruktorów, jak to wygląda w poszczególnych grupach metodycznych. Ostatnie dwie Kuźnie Idei oraz spotkanie Rady Drużynowych również dotyczyło instrumentów. O co właściwie cały ten szum?
Nie każdy jest instruktorem, którzy zjadł zęby na metodzie
Otóż od prawie roku w Głównej Kwaterze ZHP działa Zespół projektowy ds. reformy instrumentów metodycznych. Jego zadaniem jest wnikliwa analiza obecnego systemu instrumentów metodycznych i zaproponowanie rozwiązania problemów z nim związanych. No ok, instrumenty metodyczne… ale moment, co to właściwie jest? Bo może wieloletni instruktorzy, którzy zjedli zęby na metodzie doskonale wiedzą, co się kryje za tym pojęciem, ale umówmy się, że nie każdemu wędrownikowi to cokolwiek mówi. Więc śpieszę z pomocą, żebyście wiedzieli, o czym zaraz będzie głośno.
Instrumenty metodyczne to narzędzia, których używamy w naszej organizacji, żeby się rozwijać. To nic innego, jak stopnie, sprawności czy znaki służb. Mogą je zdobywać wszyscy między 6 a 21 rokiem życia. Żeby poszerzyć waszą wiedzę w tym temacie zobaczmy, jak to wygląda we wszystkich metodykach.
Instrumenty dzielimy na zespołowe i indywidualne. Do instrumentów zespołowych zaliczają się:
- sprawności zespołowe u zuchów,
- zadania zespołowe u harcerzy,
- projekty starszoharcerskie u harcerzy starszych,
- znaki służb u wędrowników.
Jak sama nazwa wskazuje realizuje się je zespołowo. Zuchy i wędrownicy mają określony kanon tego instrumentu, a znaki służb występują w zbiorze skończonym. Sprawa ma się trochę inaczej z zadaniami zespołowymi i projektami starszoharcerskimi – tam jest pełna dowolność jeśli chodzi o wybór tematu czy podejmowanych działań. Ale coś za coś – ani zadania zespołowe ani projekty starszoharcerskie nie mają takiej ładnej graficznej reprezentacji na mundurze jak znaki służb czy sprawności zespołowe.
Do instrumentów indywidualnych zaliczają się:
- sprawności (indywidualne u zuchów oraz sprawności jednogwiazdkowe, dwugwiazdkowe i trzygwiazdkowe dla reszty)
- gwiazdki zuchowe
- stopnie harcerskie
- Próba Zucha/Próba Harcerza
- Próba Wędrownicza
Odkryciem nie będzie stwierdzenie, że te instrumenty realizuje się indywidualnie. Każdy z nas samodzielnie podejmuje decyzję o realizowaniu konkretnej próby.
Sprawności możemy realizować niezależnie od tego, czy mamy na piersi Znaczek Zucha bądź Krzyż Harcerski. Nawet tzw. biszkopt, który jest w naszej drużynie od miesiąca może zdobyć sprawność.
Aby rozwijać się w naszym wędrowniczym świecie mamy szereg instrumentów
Sprawa ze stopniami harcerskimi i gwiazdkami zuchowymi ma się nieco inaczej – te próby można realizować dopiero po złożeniu Obietnicy Zucha bądź Przyrzeczenia Harcerskiego. Ale zanim złożymy tę ważną w naszym harcerskim życiu deklarację, musimy odbyć – odpowiednio – Próbę Zucha i Próbę Harcerza. Próby te mają na celu wprowadzenie człowieka do naszej organizacji i pokazanie, z czym co się je. Jak już zobaczy, w co się pakuje i zdecyduje, że zostaje z nami, może złożyć Przyrzeczenie Harcerskie i przypiąć Krzyż Harcerski na pierś (odpowiednio – Obietnicę Zucha i Znaczek Zucha). Droga do stopni (i gwiazdek) stoi przed nim otworem. No, chyba że jest w wieku wędrowniczym, wtedy nie ma tak łatwo. Zanim zacznie realizować próbę na stopień harcerza orlego/harcerki orlej musi zrealizować Próbę Wędrowniczą. Oznacza się ją na mundurze naramiennikiem wędrowniczym, a sama próba jest swoistym wprowadzeniem w arkana wędrownictwa.
Reasumując – aby rozwijać się w naszym wędrowniczym świecie mamy szereg instrumentów: Próbę Wędrowniczą, stopnie wędrownicze (HO, HR), sprawności oraz znaki służb. Wystarczy tylko chcieć!
Przeczytaj też:
Karolina Kornas - podharcmistrzyni od lat związana ze środowiskiem wędrowniczym, magister matematyki, zawodowo grzebie w bazach danych. Serce dzieli między góry a morze. W wolnych chwilach czyta książki i zadaje trudne pytania.
