Odetchnij głęboko
Wdech, wydech – niby nic skomplikowanego do czasu, kiedy biegniemy naprawdę szybko, albo kiedy kaszel krzyżuje szyki. Prawidłowy oddech wpływa na działanie całego organizmu. Tylko co oznacza prawidłowe oddychanie?
To, że oddech jest ważny dla naszego życia, wie każdy. Aby sobie o tym przypomnieć, wystarczy wstrzymać oddech na kilkadziesiąt sekund i skonfrontować się z odpowiedzią swojego ciała. Co ciekawe, kiedy myślimy o poprawie sposobu oddychaniu, większość osób zakłada, że chodzi o częste wietrzenie pomieszczeń oraz spacery na świeżym powietrzu. Odpowiadając: tak to też jest bardzo istotne, ale dzisiejszy temat jest zupełnie inny.
Twoje ciało w ciągu doby wykonuje około 20 000 oddechów
Tak się jednak składa, że oddech, a właściwie rytm oddechowy ma duży wpływ na funkcjonowanie całego organizmu. Jeśli trudno ci w to uwierzyć, twoje ciało w ciągu doby wykonuje około 20 000 oddechów. Przyznaj, że tak często wykonywana aktywność musi mieć wpływ na pracę całego organizmu.
Zacznijmy jednak od początku, główną funkcją układu oddechowego jest natlenowanie krwi krążącej w żyłach. Co prawda, to nie zbyt mała ilość tlenu we krwi, ale zbyt wysoki poziom dwutlenku węglą sprawia, że w dusznych pomieszczeniach zaczynamy najpierw głębiej oddychać, następnie ziewać, a czasami nawet mdleć. W każdym razie nasz organizm posiada wiele mechanizmów, których celem jest utrzymanie rytmu oddechowego w normie. Jakie na przykład?
Co to znaczy dobrze oddychać?
Gdybym zapytała teraz, jakie mięśnie są najważniejsze do prawidłowego oddechu, najprawdopodobniej powiedzielibyście, że piersiowe. W końcu są blisko płuc, a skoro same płuca mięśniami nie są, to jest to całkiem logiczne. Kierunek dobry, ale należałoby odpowiedzieć, że przepona. Jako mięsień jest ona bardzo silna i dobrze unerwiona, ale niestety nie każdy z nas potrafi z niej dobrze korzystać. Wynika to z faktu, że wyróżniamy dwa tory oddechowe: piersiowy oraz przeponowy. Teoretycznie panie częściej korzystają z pierwszego, a panowie z drugiego. Często jednak zdarza się, że używamy tzw. toru mieszanego.
Skoro oddycham przez całe życie to chyba nieźle mi idzie?
Czy jest to aż tak ważny temat by poświęcić mu cały artykuł? Skoro oddycham przez całe życie to chyba nieźle mi idzie? Niby tak, ale bardzo niewielu z nas oddycha głęboko. Wynika to często z wad postawy, braku aktywności fizycznej w naszym życiu albo ze złego czucia ciała. Oczywiście wielu z nas nie zdaje sobie z tego sprawy, w końcu dopiero przy silnym wysiłku czujemy palenie w płucach. Problem jest jednak o wiele poważniejszy, niż może się wydawać.
Teraz czas na krótkie ćwiczenie, połóżcie jedną dłoń na przeponie, a drugą wysoko na klatce piersiowej. Postarajcie się zrobić trzy głębokie wdechy (niech trwają min. 3 sekundy) tak, by poruszyła się tylko dłoń leżąca na klatce piersiowej. Wydech ustami (min. 5 sekund). Po chwili spróbujcie to samo, ale tak by poruszała się dłoń leżąca na przeponie. Łatwe? Chyba jednak nie do końca. Ważne, że taki trening wykonywany kilka razy dziennie może być bardzo pomocny.
Dlaczego warto świadomie oddychać?
Oczywiście pierwsze co przychodzi na myśl, to opanowanie stresu np. przed maturą, albo prezentacją w szkole, ale niewłaściwy oddech ma swoje konsekwencje także tam, gdzie się ich nie spodziewamy. Bóle głowy, pleców, problemy z koncentracją oraz obniżenie nastroju są często powiązane właśnie z nieprawidłowym oddechem. Mając natlenowany organizm uczymy się szybciej i mniej się męczymy. Jest to szczególnie ważne, kiedy uczycie się na egzaminy lub do matury.
Ćwiczenia oddechowe pozytywnie wpływają na cały organizm
Właściwy sposób oddychania jest istotnym elementem wielu systemów ćwiczeń, chociażby w jodze albo wschodnich sztukach walki. W codziennym życiu powinniśmy pamiętać o tym, że ćwiczenia oddechowe nie są domeną tylko pobytów w sanatoriach. Kilkukrotne wykonywanie ćwiczeń po kilka powtórzeń dziennie pomoże się wam rozluźnić, poprawi zapamiętywanie oraz pozytywnie wpłynie na cały organizm. Spróbujmy więc jeszcze raz: wdech i wydech.
Przeczytaj też:
Agnieszka Pawlik - należy do Kręgu Instruktorskiego Buki działającego przy Hufcu Beskidzkim. Absolwentka programu Erasmus 2019/2020. Studiuje na Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach.