Podharcmistrz – kolejny etap samorozwoju?
Kilka lat temu złożyłeś Zobowiązanie Instruktorskie. Pełniłeś służbę, aż przyszedł taki moment, gdy zastanawiasz się – co dalej? Na horyzoncie pojawia się stopień podharcmistrza. Decydujesz się na to. A zastanowiłeś się w sumie, dlaczego i po co?
Tak jak stopień przewodnika skupia się na tym, aby ze sprawnego wędrownika i organizatora przemienić cię w wychowawcę, tak stopień podharcmistrza skupia się na tym, abyś nie tylko rozwijał siebie i swoje umiejętności, ale również robił to świadomie i z korzyścią dla swojego środowiska. Ale… zacznijmy od początku.
Warunki otwarcia stopnia
Uchwała nr 43/XXXVIII Rady Naczelnej ZHP z dnia 2 października 2016 r. w sprawie systemu stopni instruktorskich określa kilka warunków, które musisz spełnić na sam początek. Przede wszystkim, musisz mieć ukończone 18 lat oraz zaliczoną służbę instruktorską. Ponadto, przez rok od przyznania ci stopnia przewodnika, twoja praca powinna być oceniona pozytywnie. Powinieneś również mieć doświadczenie na funkcji drużynowego bądź przybocznego, a także wziąć udział w szkoleniu zastępowych i przybocznych.
Warto żeby twój opiekun był… zaangażowany w twoją próbę i dobrze cię znał
Gdy już spełnisz te warunki, musisz znaleźć sobie opiekuna. Razem z nim układasz próbę opartą o wymagania stopnia. Twój opiekun powinien spełniać jeden wymóg formalny – mieć stopień harcmistrza. W wyjątkowych sytuacjach System Stopni Instruktorskich dopuszcza, aby opiekunem próby był inny podharcmistrz, spełniający określone warunki. Warto też, aby twój opiekun był… zaangażowany w twoją próbę i dobrze cię znał. W ten sposób będzie w stanie wspierać cię w realizacji twojej próby. Gdy już napiszesz propozycję próby, przychodzisz na posiedzenie KSI. Udało się otworzyć? Gratulacje! Teraz czeka cię intensywna praca, nie tylko nad twoimi wadami czy umiejętnościami, ale także nad własną samoświadomością.
Wymagania… to już zupełnie inna bajka
Podharcmistrz jest świadomym uczestnikiem życia swojego środowiska i całego ZHP
Podczas gdy wymagania na stopień przewodnika skupiały się głównie na twoim samorozwoju i kształtowaniu w tobie postawy wychowawcy, to wymagania podharcmistrza zakładają, że twoje umiejętności, postawę i możliwości skierujesz na rzecz innych (więcej o próbie przewodnikowskiej pisała Julia Gierasiumiuk w artykule O granatowej podkładce słów kilka). Dla podharcmistrza służba jest najistotniejszą formą instruktorskiej drogi. Wykorzystuje ją świadomie, prowadząc zadania na poziomie szczepu lub hufca, współpracując w zespole instruktorskim, czy pozyskując zewnętrznych współpracowników do swojej działalności wychowawczej. Nie tylko wychowuje harcerzy, ale również szkoli przyszłych instruktorów – świadomie stosuje system pracy z kadrą, przygotowuje się do roli opiekuna prób na stopnie instruktorskie. Przygotowuje go do tego zarówno próba i jej wymagania, kurs podharcmistrzowski, jak również kilkuletnie doświadczenie pracy wychowawczej. Zna też o wiele lepiej organizacje i mechanizmy jej funkcjonowania. Ponadto jest nie tylko wychowawcą tak jak przewodnik, ale może pełnić już funkcję kierownika wypoczynku/komendanta obozu. Podharcmistrz jest świadomym uczestnikiem życia swojego środowiska i całego Związku Harcerstwa Polskiego – ma wyrobiony pogląd na to, co się w nich dzieje, czyta harcerską prasę i literaturę, zagłębia się w źródła, wzmacniając tym samym swoją tożsamość harcerską. Aby móc to robić, uczestniczy w kursach innych środowisk, spotkaniach, zlotach, podejmując podczas nich dojrzałą dyskusję. Jest otwarty i nie zamyka się tylko na to, co dzieje się w jego hufcu. Pamięta o swoich korzeniach, ale gałęzie jego zainteresowań i rozwoju sięgają znacznie dalej.
To jak, wchodzisz w to?
Podharcmistrz to nie jest tylko kolejny stopień i podkładka pod krzyżem. To pełna świadomość tego, że wszystko to, co czyni się podczas harcerskiej służby, oddziaływuje na środowisko zewnętrzne. To głębsze zrozumienie idei zawartej w zobowiązaniu instruktorskim. Są środowiska harcerskie, jak II Szczep Drużyn Harcerskich i Zuchowych z Hufca ZHP Poznań – Wilda, które w momencie przyznania instruktorowi kolejnego stopnia instruktorskiego organizują jego odnowienie. Wszystko po to, by już po kilku latach mocnej, otwartej na świat służby, móc powiedzieć z całą pewnością i rozwagą Przyjmuję obowiązki instruktora Związku Harcerstwa Polskiego. Jestem świadomy odpowiedzialności harcerskiego wychowawcy i opiekuna. Będę dbać o dobre imię harcerstwa, przestrzegać Statutu ZHP, pracować nad sobą, pogłębiać swoją wiedzę i umiejętności. Wychowam swego następcę. Powierzonej przez Związek Harcerstwa Polskiego służby nie opuszczę samowolnie.
Nie każdy musi być podharcmistrzem, ale każdy może spróbować. To jak, wchodzisz w to?
Przeczytaj też:
Marta Włodarczyk-Rybacka - nauczycielka historii, archiwistka, muzealniczka. W Hufcu ZHP Poznań - Wilda jest przewodniczącą Komisji Historycznej, ponadto działa w wielu komisjach zajmujących się pracą z bohaterem. Fanatyczka tego tematu. W wolnym czasie dusza artystyczna i książkoholiczka. Niepoprawna idealistka.
