Na kogo głosować?
Wybór swojego kandydata przed oficjalnymi wyborami nie jest tak łatwy, jak się wydaje. Warto więc dowiedzieć się, gdzie można znaleźć informacje przydatne przy podejmowaniu decyzji.
Po marcowym tekście w Na Tropie wiesz już, jak pracować nad swoim światopoglądem. Ale to za mało, by stojąc przed kartą wyborczą z długą listą nazwisk, wiedzieć, który kwadrat zaznaczyć. W dzisiejszym tekście zajmiemy się tym, jak wybrać swojego kandydata na wybory do parlamentów: Rzeczypospolitej i europejskiego. Najpierw trzeba jednak ustalić, które ugrupowanie poprzeć.
Wybór partii
W wyborach do Sejmu RP i Parlamentu Europejskiego głosujemy nie tylko na konkretnego kandydata, ale też na jego listę. Dzięki temu, nawet gdy wybrany kandydat otrzyma za mało głosów, aby zostać posłem, twój głos się nie zmarnuje. Dzieje się tak dlatego, że przed przyznaniem mandatów konkretnym kandydatom, trzeba je podzielić między listy – robi się to na podstawie sumy głosów oddanych na wszystkich kandydatów z danej listy. Można więc powiedzieć, że dokonuje się podwójnego wyboru.
Gdy już wiesz, jaki masz światopogląd, wystarczy wybrać partię, która w największym stopniu realizuje zgodny z nim program. Jak to sprawdzić? Czytając program partii – łatwo go znaleźć na stronie internetowej każdego ugrupowania. Jest to dokument, w którym politycy deklarują, co zrobią, jeśli wygrają wybory i będą rządzić, albo – jeśli się to im nie uda – do czego będą dążyć, podejmując inne działania jako parlamentarzyści. Czyli przede wszystkim głosując.
Możesz wypełnić test, który wskaże w jakich kwestiach zgadzasz się z poszczególnymi ugrupowaniami
Nie zawsze jednak taki program jest zrozumiały i pozwala na łatwe porównanie go ze swoimi poglądami. Na szczęście nie jest to problemem. Możesz wypełnić test zwany Latarnikiem Wyborczym, w którym odpowiada się na zamknięte pytania dotyczące najważniejszych zagadnień politycznych związanych z nadchodzącymi wyborami. Po wypełnieniu testu, twoje odpowiedzi zostaną porównane z odpowiedziami poszczególnych komitetów wyborczych przygotowanymi przez specjalistów – autorów testu – na podstawie programów i wypowiedzi przedstawicieli startujących w wyborach ugrupowań. Wskutek tego dostaniesz informację w jakim stopniu i w jakich kwestiach zgadzasz się z poszczególnymi ugrupowaniami.
Jak na razie sprawa wydaje się prosta, niestety nie do końca tak jest. To, czy ktokolwiek z wybranego przez ciebie ugrupowania dostanie się do parlamentu, zależy od tego, czy przekroczy ono próg wyborczy. A szansa na to może być bardzo mała. Dlatego zdaniem niektórych lepiej zagłosować na ugrupowanie, z którym zgadzasz się w mniejszym stopniu, ale masz pewność, że dostanie się do parlamentu. Idąc za tą myślą można powiedzieć, że głos oddany na ugrupowanie, które nie bierze udziału w podziale mandatów, jest głosem zmarnowanym. Czy na pewno? Może być tak, że choć przy tych wyborach twojej partii nie uda się zdobyć żadnego mandatu, to głosy na nią oddane pokażą, że jednak cieszy się poparciem pewnej niemałej grupy, i ostatecznie doprowadzą do tego, że przy kolejnych wyborach ta partia wejdzie do parlamentu. Taki sam problem – choć mniej trapiący – może dotyczyć tego, czy twoje ugrupowanie ma szanse na zwycięstwo w wyborach, i czy nie lepiej poprzeć takiego, z którym się mniej zgadzasz, ale które ma szanse na wygraną i stworzenie rządu.
Podjęcie wyborczej decyzji wymaga nie tylko porównania swoich poglądów z poglądami startujących ugrupowań
Nie ma tutaj prostej odpowiedzi. Nawet obserwowanie sondaży, choć pomocne, nie jest w stanie tutaj załatwić sprawy za nas, ponieważ mogą się one rozminąć z wynikiem wyborów. Dlatego podjęcie wyborczej decyzji wymaga nie tylko porównania swoich poglądów z poglądami startujących ugrupowań, ale też zajęcia się tzw. arytmetyką wyborczą i zastanowienia się, co dla mnie, jako głosującego jest najważniejsze.
Jak sprawdzić kandydata?
Podstawowe informacje, które można znaleźć w lokalu wyborczym, o miejscu zamieszkania czy wykonywanym zawodzie, to za mało, aby podjąć decyzję, na kogo z wybranej listy oddać głos. Warto dowiedzieć się więcej o tym, kto miałby być twoim reprezentantem. Choć wybrany parlamentarzysta będzie głosować wedle własnego uznania, a nie woli swoich wyborców, to jednak pozostaje on przedstawicielem wszystkich mieszkańców swojego okręgu. Można się do niego zwracać z prośbą o wyjaśnienie jakiejś sprawy czy interwencje. Parlamentarzysta, dzięki swoim uprawnieniom, takim jak zadawanie pytań różnym organom, na które te muszą odpowiedzieć, może dużo pomóc. Dlatego przed dokonaniem wyboru warto sprawdzić, jakie kompetencje mają poszczególni kandydaci.
Jeśli kandydat, nad którym się zastanawiasz, był już posłem lub senatorem, możesz sprawdzić jak głosował w poszczególnych sprawach, jakie inicjatywy podejmował i jakie pytania zadawał oraz przeczytać teksty jego wszystkich wystąpień na stronie danej izby (Parlamentu Europejskiego, Sejmu RP, Senatu RP).
Istnieje możliwość zapoznania się z rzetelną oceną wypowiedzi różnych polityków
To nie koniec możliwości sprawdzania działalności polityków. Portale społecznościowe, strony internetowe zarówno partii, jak i poszczególnych kandydatów, to podstawa. Ich wadą jest jednak to, że polityk sam buduje tam swój wizerunek. Istnieje jednak możliwość zapoznania się z rzetelną oceną wypowiedzi różnych polityków. Jest nią fact checking, czyli sprawdzanie prawdziwości wypowiedzi. Wartą uwagi stroną internetową, na której można znaleźć analizy wypowiedzi polskich polityków i – w przypadku rządzących – stopień realizacji wyborczych obietnic, jest portal Demagog.
Wybór kandydata na posła lub senatora jest również wyborem partii – obu wyborów warto dokonać świadomie, bo wybrani parlamentarzyści są w końcu po to, aby nas reprezentować i nam pomagać. Nie można jednak poprzestać na samym sprawdzeniu, czy zgadzamy się z jego poglądami, trzeba też sprawdzić jego wiarygodność oraz kompetencje i przeanalizować szanse na wyborczy sukces.
Przeczytaj też:
Tomasz Detlaf - w harcerstwie głównie działa na rzecz wychowania duchowego. Pasjonuje się filozofią, nauczaniem innych i wszystkim co leży na styku różnych dziedzin. Licealny mat-inf, który teraz studiuje na Międzyobszarowych Indywidualnych Studiach Humanistycznych i Społecznych UW. Gdyby miał opisać to, co lubi najbardziej, to byłoby to zadawanie pytań i szukanie odpowiedzi.
